Boeddhistisch meditatieleraar Kirsten DeLeo begeleidt al 25 jaar terminale patiënten en hun familie. Op basis van de ervaringen die ze in dit werk opdeed, tekende ze het boek ‘Ik ben bij je’ op. Een handzaam boekje dat het stervensproces – en de vragen die daarbij komen kijken van het moment dat iemand hoort dat hij een levensbedreigende ziekte heeft tot het moment van sterven en ook nog daarna – in opeenvolgende hoofdstukken beschrijft.
Het boek is bedoeld als metgezel voor mensen die stervenden begeleiden en om hen steun te bieden wanneer ze samen met iemand naar diens levenseinde lopen. Wat we aan gedachten of gevoelens met ons meebrengen, kan zowel in positieve als negatieve zin grote invloed hebben. Volgens Kirsten DeLeo is haar belangrijkste les voor de begeleiding van stervende mensen, en overigens ook voor veel andere dingen in het leven, dat het er niet om gaat wat je zegt of doet, maar om hoe je bent. Aanwezig zijn, vertragen en luisteren vormen daarbij belangrijke uitgangspunten. Vaak is er niet meer nodig dan aanwezig zijn en luisteren. Soms helpen open vragen om iemand meer te laten vertellen over zijn wensen en behoeften, zijn angsten of de dingen in zijn leven waar hij trots op terug kan kijken.
De hoofdstukken bevatten tussen de hoofdtekst door korte inspirerende fragmenten van spirituele leiders en dichters, evenals uitspraken van stervenden over wat voor hen het belangrijkst is. ‘Wanneer je de kamer binnenkomt, wil je me dan aankijken?’, is zo’n stem van een stervende. Hoe makkelijk is het voor ons om in de praktische doe-modus naar binnen te stappen omdat er iets gedaan moet worden en bijna te vergeten dat er een mens van vlees en bloed, met angsten, gevoelens en gedachten in het bed in de kamer ligt.
Over de hoofdstukken verspreid bevat het boek zeventien meditatieve oefeningen, geïnspireerd door de boeddhistische traditie. Deze zijn bedoeld als hulpje, om helder, gegrond en rustig te blijven in onzekere situaties en open te zijn voor alles wat zich aandient. Al met al is het een praktisch boek, vol tips, inspiratie en oefeningen, dat je als gids kunt gebruiken tijdens stervensbegeleiding. Als je het zo gebruikt, dan word je langzamerhand wel wegwijs in welke oefeningen het best voor jou werken en kun je gericht naar informatie zoeken in het hoofdstuk dat de fase beschrijft waarin de persoon die gaat overlijden zich bevindt. Wil je het boek eenmalig lezen, dan bevat het veel informatie waar een stervensbegeleider in Nederland waarschijnlijk wel bekend mee is. Ondanks dat vormt het boek met zijn voorbeelden ook een goede update en herhaling van zaken die best eens herhaald mogen worden.
Boek: Ik ben bij je – Stervenbegeleiding met aandacht en compassie | Auteur: Kirsten DeLeo
Uitgeverij Altamira | 2021