Wat is het Landelijk Expertisecentrum Sterven?
Het Landelijk Expertisecentrum Sterven is een Stichting zonder winstoogmerk met als doel sterven en sterfelijkheid opnieuw een plek te geven in onze samenleving en in het bewustzijn van ieder individu. Uit ervaring weten wij dat als mensen te maken krijgen met sterven zij behoefte hebben aan iemand die kan vertellen wat er gebeurt en die open en liefdevol aanwezig is. Wij doen dat door het geven van inzicht in de gelaagdheid van het stervensproces en door kennis en wijsheid te bevorderen over sterven. Zo dragen we bij aan kwaliteit van leven voor ieder mens.
Welke rechtsvorm heeft het Landelijk Expertisecentrum Sterven?
Het Landelijk Expertisecentrum Sterven is een stichting zonder winstoogmerk en is door de Belastingdienst erkend als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Dit betekent dat de bestuurders hun bestuurswerkzaamheden om niet uitvoeren en dat de jaarcijfers op de website worden gepubliceerd. Verder dat uw schenkingen en giften fiscaal aftrekbaar zijn en volledig ten goede komen aan ons werk in de samenleving.
Wie zijn de oprichters van het Landelijk Expertisecentrum Sterven?
Het oprichtingsbestuur van het Landelijk Expertisecentrum Sterven bestaat uit vier vrouwen waarvan Ineke Visser (Koedam), Els den Outer (†) en Lyda Westenbrink veeljarige expertise hebben in de terminale zorg en Ineke van der Ouderaa die over veel ervaring beschikt op het terrein van ideële doelen, zowel bestuurlijk als op het gebied van marketing en communicatie.
Wie staan achter het Landelijk Expertisecentrum Sterven?
Achter het Landelijk Expertisecentrum Sterven staat een groot aantal prominente figuren uit diverse geledingen van onze samenleving, zoals Rudolf Westendorp, Annemiek Schrijver, Pim van Lommel, Adelheid Roosen en Huub Oosterhuis. Alle leden van ons Comité van Aanbeveling vindt u op de gelijknamige pagina.
Wat is de doelgroep van het Landelijk Expertisecentrum Sterven?
Het Landelijk Expertisecentrum Sterven richt zich op een ieder die wil (leren) omgaan met sterven voor zichzelf of om iemand anders bij te staan. Dat kan zijn als de naaste van iemand die met een levensbedreigende ziekte te maken krijgt, als vrijwilliger of beroepskracht in de terminale zorg, als zorgverlener in de medische wereld of als de hulpverlener die vanaf 2020 over een zekere basiskennis stervensbegeleiding dient te beschikken.
Waarom is het (nu) nodig om een Landelijk Expertisecentrum Sterven op te richten?
Door de medische vooruitgang en de secularisering van onze samenleving zijn sterven en dood ver van ons af komen te staan. Het heeft gezorgd voor onbekendheid en angst met extra onnodig lijden tot gevolg. Het Landelijk Expertisecentrum Sterven ziet sterven als een proces dat, net als geboorte, bij het leven hoort. Nu steeds meer mensen in de komende jaren thuis zullen sterven, wordt het hoog tijd dat mensen weer vertrouwd raken met sterven en weer gaan beseffen waar het bij het stervensproces om gaat en wat er gebeurt. Het Landelijk Expertisecentrum Sterven draagt daaraan bij door universele kennis, wijsheid en ervaring over sterven op grote schaal beschikbaar te maken.
Waarin onderscheidt het Landelijk Expertisecentrum Sterven zich van andere organisaties op dit gebied? Wat voegt het expertisecentrum toe?
Er zijn veel goede initiatieven om de dood bespreekbaar te maken met als doel de zorg beter te laten aansluiten op behoeften van mensen. Zo weten we dat veel mensen bijvoorbeeld niet sterven op de plek waar zij dat wensen. Vaak uit onwetendheid over de mogelijkheden. Het helpt als je vroegtijdig in gesprek gaat. De meeste initiatieven, vandaag de dag, zijn gericht op het behoud van regie in de laatste levensfase. Daar is zeker niets mis mee maar het Landelijk Expertisecentrum Sterven richt zich met name op het onder ogen zien van respectievelijk (weer) leren omgaan met sterven en sterfelijkheid.
Is het Landelijk Expertisecentrum Sterven gelieerd aan een religie of levensbeschouwing?
Nee. Het Landelijk Expertisecentrum Sterven gaat uit van universele, spirituele principes.
Wat kan ik doen ter voorbereiding, nu mijn laatste levensfase aanbreekt?
Hier is geen eenduidig antwoord op te geven. De ene mens wil nog die grote reis maken, terwijl de ander het liefst zijn directe naasten om zich heen heeft, praktische zaken regelt of zogenaamde ‘unfinished business’ afrondt. Ieder mens sterft op zijn eigen manier. Behulpzaam is het om eigen behoeften en wensen te kennen, deze met uw naasten en of zorgverleners te delen en om ‘ja’ te zeggen tegen dat wat ondersteunt, voedt of inspireert en ‘nee’ te zeggen tegen dat wat uitput, hindert of niet meer dient.
Wat moet ik doen als mijn naaste stervende is?
Christine Longaker stelt dat stervenden willen dat wij ons tot hen verhouden als levenden, compassievol en hun kwetsbaarheid en lijden accepterend, en hen tegelijkertijd blijven zien als heel.
Als dát is wat u voor uw naaste wilt die stervende is dan vraagt dat om eigen angst en ongemak onder ogen te zien. Het Landelijk Expertisecentrum Sterven ondersteunt in de nodige aandacht voor alle aspecten van sterven. Zij geeft inzicht in het proces, bevordert kennis en wijsheid over sterven en biedt gratis via 0900 393 00 00 telefonische ondersteuning aan voor wie zorgen of vragen heeft over sterven.
Heeft het Landelijk Expertisecentrum Sterven een relatie met het Expertisecentrum Euthanasie (voorheen de Levenseindekliniek)?
Nee.
Gelooft het Landelijk Expertisecentrum Sterven in leven na de dood?
Het Landelijk Expertisecentrum ziet sterven als een overgang naar een andere ‘vorm’ van bestaan en gelooft in de continuïteit van bewustzijn.
Hoe denkt het Landelijk Expertisecentrum Sterven over ‘de pil van Drion’?
‘De Pil van Drion’, tegenwoordig de ‘laatstewilpil’ genoemd, is al langere tijd onderwerp van discussie als zijnde een middel waarmee oude mensen, die hun leven voltooid achten, een einde zouden kunnen maken aan hun leven. Anders dan bij euthanasie komt er geen arts aan te pas.
We lijken het lijden te vrezen dat ons wacht als we afhankelijk, eenzaam of kwetsbaar worden door ouderdom en ziekte. Dat lijden zijn we liever voor en daarover nemen we graag de regie. Het zegt iets over onze samenleving waar waarden als zelfbeschikking, autonomie en zelfredzaamheid misschien wel overgewaardeerd worden. Kijkend naar de individuele mens lijkt er echter nauwelijks een pasklaar standpunt mogelijk. Keuzes rondom het levenseinde zijn hoogstpersoonlijk. Het Landelijk Expertisecentrum Sterven oordeelt dan ook niet over individuele keuzes.
Wel staat het Landelijk Expertisecentrum Sterven voor keuzes en beslissingen in de laatste levensfase die voortkomen vanuit inzicht en vertrouwen in plaats vanuit angst of ongemak. Daar werken we aan in onze samenleving en dat ziet u terug in onze slogan: ‘Aandacht voor sterven’.
Hoe denkt het Landelijk Expertisecentrum Sterven over euthanasie?
Bij euthanasie wordt het leven van een patiënt beëindigd door het toedienen van medicijnen. Euthanasie is altijd uit vrije wil. Een patiënt vraagt en de arts voert de euthanasie uit mits aan de zorgvuldigheidseisen is voldaan. Volgens de Nederlandse wet (2002) mag dat bij uitzichtloos en ondraaglijk lijden. De Wet regelt niet het recht op euthanasie maar geeft artsen de mogelijkheid euthanasie toe te passen zonder strafrechtelijk te worden vervolgd.
Hoewel goede zorg de vraag naar euthanasie niet kan voorkomen, weet het Landelijk Expertisecentrum Sterven uit ervaring dat de vraag naar euthanasie naar de achtergrond verdwijnt wanneer er goede zorg is en aandacht voor sterven. Dat vooronderstelt kennis en wijsheid over sterven en dat is waar het Landelijk Expertisecentrum Sterven voor staat.
Het Landelijk Expertisecentrum Sterven benadrukt dat sterven een proces is. Hoe moet ik dat zien bij mensen die plotseling overlijden aan bijvoorbeeld hartfalen, een ongeluk of een misdaad?
Voor naasten is het een overrompelende ervaring als een dierbare door een plotseling overlijden uit het leven wordt gerukt. Het is evident dat iemand die overlijdt aan hartfalen, een ongeluk, suïcide of misdaad fysiek gezien een ander sterven doormaakt dan iemand met een (langdurig) ziekbed of als gevolg van ouderdom. Op innerlijk en spiritueel niveau echter is dit nog maar de vraag.
Er zijn tal van voorbeelden bekend waarbij een ‘plotselinge’ dood werd voorafgegaan door een zekere voorbereiding. De ‘gelaagdheid’ van sterven waarbij ook op de subtielere niveaus van alles gebeurt, maakt dat het Landelijk Expertisecentrum Sterven benadrukt dat sterven een proces is.
Hoe denkt het Landelijk Expertisecentrum Sterven over ‘voltooid leven’?
De aanduiding ‘voltooid leven’ verwijst naar het zelfverkozen levenseinde als vlucht vooruit door ouderen die hun leven ‘voltooid’ achten. Oorzaken daarvoor lopen uiteen en zijn complexer dan de term doet vermoeden zo blijkt uit het promotieonderzoek (2016) van Els van Wijngaarden verbonden aan de Universiteit van Humanistiek. Uit vervolgonderzoek, het zogenaamde Perspectief onderzoek (2020) blijkt dat een doodswens zelden zwart-wit en onveranderlijk is en het bovendien een kleine groep betreft. Dat het om een kleine groep gaat (0,18 procent van alle 55-plussers die langer dan een jaar een concrete doodswens heeft) betekent allerminst dat deze mensen niet serieus moeten worden genomen. De vraag is echter of wetgeving het antwoord is op de complexiteit waarvan sprake is bij een doodswens.
Door de voortschrijdende medische wetenschap leven we langer en lijden we soms zelfs aan het leven met een doodsverlangen tot gevolg. Het Landelijk Expertisecentrum Sterven ondersteunt het maatschappelijk debat en draagt daar concreet aan bij zoals met de petitie ‘Meer en vooral bredere aandacht voor de laatste levensfase’ d.d. 27 februari 2020.
Hoe kan ik het Landelijk Expertisecentrum Sterven ondersteunen?
U kunt ons heel eenvoudig ondersteunen met een periodieke of eenmalige financiële bijdrage via een beveiligde omgeving op onze website. Wij hebben tal van kleine en grote projecten die wij met uw hulp kunnen uitvoeren. Wij houden u als vriend van onze Stichting graag op de hoogte van ontwikkelingen.
U kunt zich verder aanmelden als ambassadeur en brengt de activiteiten van het Landelijk Expertisecentrum Sterven onder de aandacht van relevante organisaties, beroepsgroepen en/of algemeen publiek.
U kunt zich eveneens inzetten als vrijwilliger voor uiteenlopende terugkerende of incidentele activiteiten.
Hoeveel verdienen de bestuursleden van het Landelijk Expertisecentrum Sterven?
De bestuursleden doen het bestuurswerk voor de Stichting op vrijwillige basis.
Heeft het Landelijk Expertisecentrum Sterven een ANBI status?
Ja. Het Landelijk Expertisecentrum Sterven heeft een ANBI status. Uw giften zijn dan ook fiscaal aftrekbaar.
Wat is het bankrekeningnummer van het Landelijk Expertisecentrum Sterven?
Het bankrekeningnummer is NL 63 TRIO 0391 0309 30 t.n.v. Landelijk Expertisecentrum Sterven, Oosterbeek.
Zijn giften aan het Landelijk Expertisecentrum Sterven fiscaal aftrekbaar?
Ja. Uw giften aan het Landelijk Expertisecentrum Sterven zijn fiscaal aftrekbaar.
Kan ik het Landelijk Expertisecentrum Sterven machtigen om periodiek een bedrag te incasseren?
Als u er voor kiest om per maand, kwartaal of per jaar een vast bedrag te doneren, dan geeft u het Landelijk Expertisecentrum Sterven toestemming om geld van uw rekening te incasseren.
Hoe neem ik contact op met het Landelijk Expertisecentrum Sterven?
Deze informatie kunt u vinden op onze contact pagina
Kan ik het aan Landelijk Expertisecentrum Sterven, via een onderhandse schenkingsovereenkomst, een periodieke schenking doen die volledig aftrekbaar is van de belasting?
Ja. Informatie daarover vindt u op de pagina doneren.
Waarom heeft het Landelijk Expertisecentrum Sterven een opleidingsprogramma?
Het Landelijk Expertisecentrum Sterven vindt het van groot belang dat wij als samenleving onze sterfelijkheid onder ogen zien en weer leren omgaan met sterven. Wij bieden opleidingsprogramma’s voor beroepskrachten en vrijwilligers in de terminale zorg, voor zorgprofessionals in de medische wereld, maar ook voor hulpverleners, mantelzorgers en iedere belangstellende.
Voor wie is de Intensive ‘Omgaan met Sterven’ op Post-HBO niveau van het Landelijk Expertisecentrum Sterven bestemd?
De Intensive ‘Omgaan met Sterven’ op Post-HBO niveau is onder meer voor beroepskrachten in de terminale zorg, zorgprofessionals, verpleegkundigen, verzorgenden, geestelijk begeleiders, specialisten ouderengeneeskunde, ritueelbegeleiders en hulpverleners maar óók voor wie zich uit persoonlijke interesse diepgaand wil verhouden tot sterven en sterfelijkheid. De opleiding bereidt studenten intensief voor op de begeleiding van stervenden.
Is de Intensive ‘Omgaan met Sterven’ op Post-HBO niveau geaccrediteerd?
Ja. De Intensive ‘Omgaan met Sterven’ op Post-HBO niveau is geaccrediteerd door het Kwaliteitsregister V&VN (47 studiepunten), het Register Verpleegkundig Specialisten (44 punten), Stichting Kwaliteitsregister Geestelijk Verzorgers (SKGV): 19,5 punten, 4 punten mogen opgevoerd worden in de categorie Persoon en Werk, 4 punten in de categorie Spiritualiteit en 11,5 punten mogen opgevoerd worden in de categorie Vakbekwaamheid, alsmede 25 punten door NAVU. Het Register Vaktherapie kent 75 studiepunten toe.
Wat zijn de arbeidsmogelijkheden na afronding van de Intensive ‘Omgaan met Sterven op post-HBO niveau?
Een student die de Intensive ‘Omgaan met Sterven’ op Post-HBO niveau met goed gevolg heeft afgerond, is toegerust om stervenden in hun proces te begeleiden en mag zich stervensbegeleider noemen. Arbeidsmogelijkheden zijn er, afhankelijk van de achtergrond van de student, in uiteenlopende settings, zoals in verpleeghuizen, palliatieve units, hospices en (terminale) thuiszorg. Ook zien wij de tendens dat uitvaartorganisaties zich (mede) specialiseren in de begeleiding van stervenden. Verder bestaat de mogelijkheid zich zelfstandig te vestigen. Het Landelijk Expertisecentrum Sterven voorziet vooralsnog niet in een scholingsaanbod om een zelfstandige praktijk op te zetten.
Waarin onderscheidt het opleidingsprogramma van het Landelijk Expertisecentrum Sterven zich van andere opleidingen op dit gebied?
De opleiding van het Landelijk Expertisecentrum Sterven is gericht op het ontwikkelen van een eigen visie en autonome kennis en wijsheid als het om sterven en dood gaat. Studenten worden intensief voorbereid op de begeleiding van stervenden vanuit de visie dat zij zelf hun eigen instrument zijn.
Door wie worden de opleidingen van het Landelijk Expertisecentrum Sterven gegeven?
De Intensive ‘Omgaan met Sterven’ op post-HBO niveau wordt gegeven door onze docenten Ineke Visser en Simone de Kuyper. Marian van der Veen is docent van ons aanbod over ritueelbegeleiding. Jacomien Marinussen en Ria Weyens begeleiden de retraitescholing en Leonie Vogels verzorgt ons onderwijs CONTACT.
Waar kan ik nadere informatie vinden over de opleidingen van het Landelijk Expertisecentrum Sterven?
Nadere informatie vindt u op onze pagina Academie en in onze StudieWijzer in de footer op onze website.
Worden er door het Landelijk Expertisecentrum Sterven ook lezingen gegeven?
Ja. Het Landelijk Expertisecentrum Sterven verzorgt lezingen op aanvraag.