Aanraken stelt gerust, geeft vertrouwen en leidt tot overgave. Zeker als mensen weerloos en kwetsbaar zijn. Omdat ze in de laatste periode van het leven zijn, zijn er zoveel tollende gedachten over hoe het allemaal zal gaan. Dan kan het stille en liefdevolle aanraken door een ander een verlichting zijn in de zwaarte van het moment.
‘alles van waarde is weerloos
wordt van aanraakbaarheid rijk
en aan alles gelijk’
uit: ‘De zeer oude zingt’, Lucebert
Als regulier opgeleid verpleegkundige kwam ik gedurende de eeuwwisseling 1999-2000 in aanraking met de “Uitwendige Therapie”. Dat gebeurde tijdens de Voortgezette Opleiding Antroposofische Zorg die ik toen volgde. Ik leerde daar hoe je van buitenaf ook invloed kunt hebben op het welbevinden van de ander en dat raakte me . ‘Zo wil ik ook graag werken’, wist ik toen ik zelf voelde hoe het is om met aandacht en warme handen ritmisch met een geurende olie ingewreven te worden.
Medemenselijkheid
De uitwendige therapie is speciaal voor verpleegkundigen ontwikkeld in het begin van de 20e eeuw door verpleegkundige Ita Wegman in samenspraak met Rudolf Steiner. Zij gingen op zoek naar een manier van aanraken die met alles wat er is in het leven te maken heeft, namelijk het ademen. Daarbij gebruik makend van het grootste zintuigorgaan: de huid. Door op een zachte, ritmisch ademende (in-uit, in-uit) manier de huid te beroeren , wordt een lichte stroming aangebracht in het onderliggende weefsel. Dat gebeurt samen met de warmte van een kruik omdat warmte een goede begeleider is van het stromen. Bewegen helpt om processen in jezelf met vertrouwen aan te gaan. Dat betekent dat het ook innerlijk kan gaan stromen. Door de ander aan te raken, op een zachte en kundige manier, word je zelf aangeraakt in je medemenselijkheid. Het belangrijkste wat de uitwendige therapie doet, is dat we weer leren te voelen!
Speciale baden
Uitwendige therapie is niet alleen een milde wijze van ‘masseren’, we geven ook speciale baden. Plaatselijke pijn kunnen we verzachten met een kompres of een wikkel op het aangedane lichaamsdeel of orgaan. Daarbij maken we gebruik van natuurlijke middelen door de werkzaamheid van planten, kruiden of metalen te bestuderen. We onderzoeken of we die eigenschappen ook kunnen inzetten voor het gebruik bij de mens. En dat is vaak het geval!
Op de rouwkaart
Na de behandeling laat ik de mensen een poosje narusten om het aangebodene te laten beklijven. Daarna ga ik nog even naar hen toe om iets voor te lezen wat me te binnen geschoten is tijdens de behandeling. Een verhaal, een tekst, een gedicht of soms ook een lied dat passend is voor de gegeven situatie. Ook dat raakt aan. Niet zelden staat die tekst op de rouwkaart of wordt het voorgedragen tijdens de uitvaart.
Over aanraken gesproken, het is zulk mooi werk!
Meer over het werk van Ruth Cooiman vindt u op haar website