Het overlijden van Ria was onvermijdelijk, haar ziekte was ontembaar en we wisten dat ze zou gaan sterven. Toch was het ook onbegrijpelijk. Wie had nou verwacht dat ze, nog zo kort na de dood van haar man, ongeneeslijk ziek zou worden en zou gaan sterven.
Kwetsbaarheid en loslaten
Regelmatig bezocht ik Ria in het hospice. Ria wilde altijd eerst weten hoe mijn dag eruit zag en wat ik voor leuks en gezelligs had gedaan. Zo was Ria, altijd een opgewekte grap en een grol, ook nu ze oog in oog stond met het einde van haar leven. Het alledaagse en het existentiële zouden wel eens meer verstrengeld kunnen zijn dan wij denken. Ik denk dan aan de Dalai Lama en ben vooral geraakt wanneer hij benadrukt dat hij sterfelijk is, dat hij soms ongeduldig is en soms verdrietig, net als wij allemaal. Ria was en bleef tot het laatst opgewekt. Toch gingen onze gesprekken al snel over het leven en het naderende einde van haar leven. Over kwetsbaarheid en loslaten. Als je echt naar Ria keek zag je, door de grap en grol heen, kwetsbaarheid in haar prachtige helder blauwe ogen. Een kwetsbaarheid die diep verbonden was met alles wat voor haar essentieel was. Een kwetsbaarheid die diep verbonden was met de empathie die ze had voor iedereen om haar heen. Dat is waar je Ria zo aan herkende, een opgewekte allemansvriend. Ik was graag bij Ria en ging vaak opgewekt en vol van liefde naar huis. Dat is dus wat er gebeurt als kwetsbaarheid zichtbaar en voelbaar wordt.
Liefde en verdriet gaan samen en in de weken dat Ria in het hospice verbleef werd ze omringd door haar liefdevolle vriendschappen. En juist die contacten, de prachtige woorden op de kaarten in haar kamer, de mooie symbolische herinneringen in de vorm van engeltjes, veertjes, schelpjes en zand in flesjes en de vele amuletten hebben gemaakt dat zij uiteindelijk haar leven los kon laten en zich kon overgeven aan de engelen in haar nieuwe wereld.
Onze ware kracht schuilt in onze kwetsbaarheid, weet ik nu. Al is het maar omdat ons vermogen tot empathie daar ook ligt.