Het is erg moeilijk voor mensen die van dichtbij nog nooit een stervensproces hebben meegemaakt om met hun eigen emoties om te gaan en toch de stervende niet te belasten. Velen menen dat ze de hele tijd alle aandacht moeten geven aan de stervende. Natuurlijk is aandacht en een vorm van nabijheid aan de stervende erg belangrijk. Maar is dat wel waar de stervende behoefte aan heeft? Ben je wel goed bezig als jij jezelf en de overige mensen om je heen tekortdoet? Wat is sterven en wat kun je dan wel doen om omstanders te ondersteunen? Het begint met inzicht krijgen in je eigen emoties en deze te verwerken. Verder is inzicht in de levensloopcyclus erg belangrijk zoals hieronder wordt beschreven.
Voorbereid zijn
Sterven begint op de dag van je geboorte op het moment dat de navelstreng wordt doorgeknipt. Het is het moment dat je zelf begint te ademen en begint met vorm te geven aan je huidige leven. Een leven dat eindig is hoe lang je het ook kunt of wilt oprekken. Ooit zul je aan de beurt zijn om je stoffelijke lichaam af te leggen. Dat is een vaststaand gegeven. Begrip krijgen voor sterven en leven daarmee kun je beginnen op de dag dat je geboren wordt.
Zelf was ik niet voorbereid op de dood toen een meisje uit de kleuterklas van mijn zoon was doodgegaan. Mijn zoon had al twee keer op de intensive care gelegen met luchtwegproblemen en onder andere een Status Astmatica overleefd. Dus toen dat meisje aan cystic fibrosis overleed wilde ik de ouders condoleren. Maar de eerste keer durfde ik uiteindelijk niet aan te bellen. De tweede poging was ik sterker maar ze waren niet thuis. Dus ik ging nog een keer en toen waren ze thuis. De deur ging open en…ik barste in huilen uit. Het was dichtbij. Ze ving me op en nadien hebben we regelmatig heel open over de dood kunnen praten. Niet veel later was er een keer een documentaire op de televisie over de verschillende zienswijzen vanuit diverse religies over sterven en afscheid. Bij een daarvan werd er gedanst. Dit om het feit te vieren dat de persoon over was gegaan naar een nieuw leven. Het maakte me op dat moment heel erg kwaad. Dat heeft wel een half jaar geduurd en ondertussen stelde ik mezelf vragen. Langzaamaan kwam ik tot de conclusie dat het eigenlijk heel mooi was als je dat aan de ander kon meegeven die goede start in het nieuwe leven.
Nadien heb ik veel gelezen en allerlei godsdiensten onderzocht, maar de echte doorbraak kwam er door mijn ervaring met de dood van mijn vader. Ik sprak gewoon met hem in de dienst en dat gebeurde steeds vaker als ik aanwezig was op een begrafenis. Ik begon me ook weer de ervaring te herinneren die ik had bij mijn oma’s dood en de dood van mijn lievelingszus toen ik elf jaar oud was.
Losse eindjes afmaken
Het echte begrip voor leven en dood begon toen ik leerde communiceren met de universele energie. Ik had op school wel geleerd dat energie in massa overgaat en vice versa maar was vergeten dat dit ook opgaat voor ons mensen. De kwantum fysica bracht dit weer onder de aandacht door de basisnatuurwetten van creatie, transformatie en destructie die alsmaar in elkaar overgaan. Onlangs merkte ik ook dat mijn overleden zus inmiddels na een tussenleven opnieuw geïncarneerd is en nu als mijn kleindochter.
Om met wat meer gemak in het leven- en doodproces te staan is het belangrijk om steeds alle losse eindjes tijdens je gezonde leven af te maken en niet pas als je oud bent of bericht krijgt dat je gaat sterven. Altijd klaar zijn om los te komen van dit aardse leven geeft veel meer levenslust. Voor mij was het een weg en daardoor snap ik dat het voor anderen ook een weg is die afgelegd moet worden voordat er begrip komt voor dit proces. Maar moeten we daardoor de stervende dan de ruimte onthouden die nodig is om goed en zo heel mogelijk over te gaan? Mogen we die andere belemmeren in dat proces omdat wij het moeilijk hebben met die ander los te laten? De vraag is dan waar zijn we mee bezig? Met de ander belemmeren en ons ego bevredigen? Loslaten is immers liefde.
Aanwezig op afstand
Ikzelf ben van mening dat er voorlichting moet zijn aan de omstanders en begeleiding door stervensbegeleiders in dit proces opdat er allereerst ruim op tijd afscheid wordt genomen en vervolgens dat er daarna veel respect is, rust en ruimte voor de stervende kan komen zodat het sacrale proces alle tijd en ruimte krijgt. Het is een daad van liefde als we diegene die we liefhebben die ruimte geven om zo goed mogelijk contact te maken met de andere zijde en daarnaar toe te leven. Velen zullen denken dat de ander slaapt, of aan het hallucineren is, maar feitelijk is de ander bezig in een proces wat wij niet snappen maar dat heel reëel is voor de ander.
Het is goed dat stervensbegeleiders de familie kunnen ondersteunen om de stervende en de familie zo goed mogelijk te begeleiden in deze periode door steeds vaker te komen in de laatste dagen en uren met een houding van handjes achter de rug en in stilte aanwezig zijn op afstand. Dan tonen we liefde, respect en waardigheid zoals we feitelijk willen en kan de stervende zo goed mogelijk overgaan.
Meer weten over Pauline Laumans, bezoek dan haar website.