Wat heb ik soms geworsteld met de inhoud van de Intensive ‘Omgaan met Sterven’ die ik het afgelopen jaar heb mogen volgen. Het was veel om me toe te verhouden. Het was vooral anders dan wat ik gewend was. Hier en daar heeft het flink geschuurd. Juist omdat het ging om het voelen, ervaren en het weten van kennis met je hart in plaats van met je hoofd.
Verbinden met mijn hart
Maar wat heeft het me veel gebracht. Het volgen van de opleiding blijkt nu voor mijn werk en persoonlijk leven een cadeau geweest, waar ik dagelijks van uitpak en van uitdeel aan anderen.
Pas bij mijn eindpresentatie daagde het mij dat ik hier niet was om een antwoord te vinden op een onderzoeksvraag. Ik was hier om te leren verbinden met mijn hart en met datgene wat mij aanjaagt, met mijn spiritualiteit.
Zoals ik al zei, de opleiding heeft me geraakt, het heeft geschuurd maar ik vertel graag wat het afgelopen jaar met mij heeft gedaan.
Absurd en noodzakelijk
Mijn studiegroep heeft mij leren kennen als een gelovig mens. Ik was al bekend met een onbewijsbare werkelijkheid. Er zijn zoveel pogingen gedaan om God te bewijzen. Maar wetenschappelijk bewijs overtuigt niet, omdat het niet op een wetenschappelijke werkelijkheid wordt toegepast. God is buiten onze werkelijkheid om.
Geloven in dat wat niet zichtbaar is
Is tegelijk absurd en noodzakelijk
Een uitspraak naar het gedachtegoed van de Deense theoloog en filosoof Sören Kierkegaard. Zijn denken was een reactie op de Verlichting, een periode in de geschiedenis waarin men sterk bezig was met de bewijsbare werkelijkheid.
Wat wetenschappelijk te bewijzen was, was waar. En al het andere dus niet.
De smaak van chocola
Dezelfde manier van niet-bewijswaarheid zie je met de smaak van chocola.
Ik kan bewijzen dat chocola bestaat, ik kan je een reep laten zien. Met een wetenschappelijke formule kan ik de smaak voorspellen, het recept van een bonbonnetje kan ik voor je opschrijven, maar je weet dan nog niet wat chocola is.
Jouw ervaring van het in je mond stoppen van de chocola, die is bepalend voor wat chocola voor jou is en wat het met je doet. Dat is de werkelijkheid van chocola! (Waar je overigens zelf je mond voor open moet doen, waar je voor open moet staan… maar dat terzijde). De ervaring van chocola vindt plaats op meerdere lagen, misschien pas in de laatste plaats op de cognitieve, wetenschappelijke laag (met het tellen van de calorieën….).
Spiritualiteit en intuïtie
Het afgelopen studiejaar heb ik veel bewuster mogen worden van hoe wij als mensen al die lagen in ons hebben. Dat we gevoel, verstand en spiritualiteit hebben die in verbinding met elkaar staan. Ik ben me als mens anders gaan opstellen naar mezelf en naar anderen.
De mensen op mijn werk, cliënten met een cognitieve en vaak ook lichamelijke beperking, ben ik veel bewuster gaan zien als mensen met een sterk ontwikkelde spiritualiteit en intuïtie. Ook in het stervensproces van cliënten heb ik me hier veel bewuster op kunnen afstemmen. Ik voelde altijd al dat het gewoon zijn bij een cliënt genoeg was.
Maar een stemmetje in mijn hoofd zei altijd ‘het is niet genoeg’ want gewoon er zijn is niet bewijsbaar. Dit is winst die ik uit deze opleiding heb gehaald; mijn intuïtie meer laten spreken en oké zijn met ER ZIJN.
Durf chocola te eten
‘Toevallig’ mocht ik gisteren nog ervaren hoe ik genoeg was aan een sterfbed. Ik mocht lezen, bidden, zingen bij een cliënt en haar familie. Deze cliënt gaat binnenkort over en ik kon verlichting geven met een lied en een tekst.
Cognitief gezien verandert dit natuurlijk niks aan de situatie, de cliënt knapt niet op door wat ik doe. Maar ik voelde hoe er door het zingen en bidden een zachtheid in de sfeer in de kamer kwam. Dat familie en cliënte zelf hierdoor gesteund werden. Op de lagen van spiritualiteit en emotie gebeurde er een heleboel.
Door mijn opleidingsjaar weet ik (in mijn hart) dat ik hier veel te geven heb. En kan ik ook duiden, voelen, me bewust zijn, van de veranderende zachtheid in de sfeer. Een subtiele verandering, die van de sfeer in de kamer een warme deken maakte.
Wie hier voor open staat, met andere woorden wie chocola durft te eten, kan dit! Het is er, je moet het willen aanraken.
Een sprong in geloof
Nog even terug naar Kierkegaard. Hij zei dat je, los van alle theorieën en bewijzen voor en rond de werkelijkheid, als mens in de werkelijkheid iets te doen had. Je kunt uren en uren tobben over het bewijzen van God of een andere dogmatische leerstelling. Maar je kunt ook kiezen om het te wagen met God, of met die andere overtuiging, die je niet kan bewijzen. Een sprong in geloof maken, noemt Kierkegaard dit. Dit is een bewuste keuze, niet makkelijk, want absurd.
Want wie kiest er nou voor om ergens in te springen zonder bewijs? Maar de sprong in geloof is ook noodzakelijk, omdat je anders nooit wordt aangewakkerd en aangejaagd. Je blijft dan altijd langs de zijlijn discussiëren over het leven, in plaats van het leven ten volle te leven.
Vertrouwen
Ik gun ons allemaal dat we vaker mogen springen in het onbekende. Het leven laten gaan. De chocola te eten, te proeven, te ervaren. En dan vertrouwen dat je precies daar bent waar je mag ZIJN.
Note: blog naar aanleiding van de eindpresentatie van Roelie Oevering, geestelijk verzorger