Al mijmerend over het onderwerp omgaan met sterven en hoe ik dat in deze verhandeling zou willen koppelen aan mijn leervraag ‘wat is er nodig om te leren sterven?’, een vraag die zowel vanuit de stervende als de zorgverlener gesteld...
Ze had iets gedaan dat haar vader afkeurde, al wist niemand meer wat dat geweest was. Maar haar vader had haar naar de steile rotsen langs de kust gesleurd en haar over de rand in zee geworpen. Daar hadden de...
In oktober 2019 startte ik met de Intensive ‘ Omgaan met sterven’ bij het Landelijk Expertisecentrum Sterven. “Waarom heb je voor déze opleiding gekozen?” vroegen mensen mij als ik ze vertelde dat ik zaterdag ‘naar school’ ging. Ik vroeg mezelf...
Ik hoop dat jij altijd mag dromen met de wind steeds in je rug. Dat gedachten blijven stromen; niet te langzaam, niet te vlug. Moge het zonlicht op je schijnen, zachte regen voor de groei. Ik hoop dat zorgen snel...
Nog een paar uur. Veel langer zal het niet zijn. Dan is ze dood. Wat doe je in de laatste uren dat je lief nog leeft? Wat doe je in de laatste uren dat ze nog levend, nou ja ze...
Er was ooit een tijd dat mensen doodgingen aan ouderdom. ‘Died of old age’. Als iemand een bepaalde leeftijdsgrens was gepasseerd werd de dood, als einde van het leven, verwacht en in veel gevallen zelfs verwelkomd. Het menselijk lichaam heeft,...
Wie werkt in een hospice zal het herkennen. De bezorgdheid, schrik of soms zelfs onverholen afschuw waarmee mensen meestal reageren als je vertelt wat voor werk je doet. Heftig is het woord wat vaak gebruikt wordt, terwijl wie regelmatig in...
Mevrouw leest in de stoel bij het raam. Op het tafeltje naast haar staat een kleine, draagbare radio. De radio gaat uit en het boek wordt dichtgeklapt. Ze kijkt me aan. Voor het eerst voelt mijn mondkapje als een belemmering....
Op het nachtkastje staat een vaasje met Vergeet- me -nietjes. Vers geplukt door de zus van Saartje. We mogen onze bewoonster Saartje noemen, anders voelt ze zich zo oud. Ze is bijna negentig jaar. De eerste zonnestralen schijnen op haar...
Ooit las ik het volgende gedicht van Rutger Kopland: “Weggaan is iets anders dan het huis uit sluipen, zacht de deur dichttrekken achter je bestaan en niet terugkeren. Je blijft iemand op wie wordt gewacht. Weggaan kun je beschrijven als...