Ieder sterft zijn eigen dood, dat schrijft Lex Bubbers in zijn persoonlijke en waarachtige reflectie vanuit het hospice.
Een zinloos getal
‘Dezer dagen ervaar ik veel innerlijke onrust en neerslachtigheid door de oorlog in Oekraïne. Levens verworden tot getallen: 1.000, 5.000, 6.000 doden…… de dood als iets banaals. Mijn worsteling met de praktijk in het hospice, de worsteling met de tien aspecten van de theorie van Vertrouwen* Ruth Cooiman waarmee ik kennis maak tijdens de intensive ‘Omgaan met Sterven’ van het Landelijk Expertisecentrum Sterven. De gedachte dat we het wel hebben over een zeer geprivilegieerde manier van overlijden in een hospice met alle zorg en aandacht, laat me niet los. Ik bespeur bij mezelf boosheid en vragen komen op nu de banaliteit van de dood zo scherp binnenkomt; wat maakt dat de één gepamperd het leven mag verlaten en de ander als een muskiet wordt vernietigd en in een zinloos getal verdwijnt?
Fratsen en opsmuk vallen weg
In het hospice maak ik een rondje. Ik verzorg bloemen, breng ijsjes, hoor verhalen aan en voel mee. En dan valt het gevoel van een ‘gepamperde’ dood in een luxe hospice snel van me af. Het zijn gedachten die de kop opsteken als ik word meegesleept door woede en frustratie over de oorlog en de slachtofferaantallen. Maar dat zijn allemaal gedachten en door gedachten opgeroepen emoties. Oog in oog met mensen in hun stervensproces zie ik dat eenieder zijn eigen dood sterft. Dat er een soort waardigheid en menselijkheid aanwezig is, dat alle fratsen en opsmuk van een geleefd leven wegvallen: je bent bij jezelf, jouw eindigheid en sterven kijken je aan, en dat straal je ook uit. En dat voel je als medemens.’
Lees meer over de theorie van V.E.R.T.R.O.U.W.E.N. elders op onze website, zoals de bijdrage over ‘eerbied‘